اباحی گری چه آن زمان که در رمان و مطبوعات رد قلم را بر کاغذ جا می گذارد و چه آن زمان که در موسیقی آوایش و در سینما سیمایش را می نمایاند، چهره ی زشتش را نمی تواند پشت آرایه های آزادی، حقوق هنرمند و رفع محدودیت ها پنهان کند...
گروه ماه
برای آنها که خون دل خورده اند در زمانه ی حاکمیت فرهنگی دوم خرداد؛ ابتذال؛ آن هم از نوعِ دولت خواسته ی آن صدایی آشنا دارد، آن گاه که گام بر می دارد طنین قدم هایش از دور آشناست، حرف ها همان حرف های قدیمی است؛ جان مایه ی آن یک کلام است، اباحی گری و دیگر هیچ.
چه آن زمان که در رمان و مطبوعات رد قلم را بر کاغذ جا می گذارد و چه آن زمان که در موسیقی آوایش و در سینما سیمایش را می نمایاند، چهره ی زشتش را نمی تواند پشت آرایه های آزادی، حقوق هنرمند، رفع محدودیت ها و عوض شدن زمانه و پیشرفت تکنولوژی پنهان کند. زمانی بی پروا بر تقابل با شرع و اصول فقه بر می خیزد و آن گاه که خود را ناتوان از زدایش دین می یابد با پوسته ی فقه چهره اش را می آراید تا بلکه از درون آن را استحاله کند.
در چند هفته ی گذشته وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت یازدهم که از قضا خود از دایره ی طلاب علوم دینی بوده است در چندین و چند نوبت بر جایز بودن مسئله ی تک خوانی زنان برای مردان در صورت نداشتن مفسده(؟!) و اختلافات فقهی در این باب سخن می گوید و خوراک مناسبی برای جریان رسانه ای روشنفکر لیبرال فراهم می آورد. آقای وزیر که نیک می داند سیاست رسمی نظام جمهوری اسلامی بر عدم توسعه ی موسیقی است تا جایی که حتی سازهای موسیقی نیز به همین منظور در رسانه رسمی نظام نشان داده نمی شود (چه رسد به ترویج خوانندگی زنان) با مصادره به مطلوب سازی برخی فتاوا و نادیده انگاشتن شروط مهم عدم وجود مفسده و لهو و لعب نبودن که در مورد خوانندگی معمول زنان غیر قابل انکار است، جریانی را کلید می زند که در تقابل با وظیفه ی رسمی او در ارشاد جامعه ی اسلامی است.
این جریان سازی پس از پشتیبانی برخی از اهالی موسیقی در قالب اظهار نظرهایی که بیشتر بوی تمسخر احکام دین از آن می آید تا جایی پیش می رود که سایت کافه سینما که ماهیت فکری گردانندگان آن (امیر قادری و علی معلم) روشن است از قول صفحه ی فیس بوک یک نویسنده (فرهاد جعفری) به دروغ خبر از حضور وزیر ارشاد در کنسرت موسیقی گروه ماه با خوانندگی مهدیه محمد خانی می دهد و به زعم خود تابوی سی و پنج ساله ی خوانندگی عمومی زنان در جمهوری اسلامی شکسته می شود. فارغ از انگیزه های تبلیغاتی پشت پرده از انتشار چنین اخباری علی جنتی که با شعار رفع ممیزی پیش از انتشار پا به ساختمان خیابان کمال الملک گذارده، در خوشبینانه ترین حالت، ناخواسته عامل پروژه ای رسانه ای تبلیغاتی شده است که در نهایت به حیات کوچکترین حدود شرعی نیز در عرصه ی فرهنگ و هنر رضایت نخواهد داد.
گروه موسیقی ماه
از دیگر سو محمدعلی نجفی مرد پنهان فرهنگی دولت یازدهم در سخنانی که بوی تشویق و تائید از آن می آید زبان به انتقاد از تبعیض(!؟) میان زنان و مردان در استفاده از قلیان در اماکن عمومی می گشاید و در جایی دیگر در جمع هتل داران کنایه وار از درآمد بالای هتل های خارجی از فروش مشروبات الکلی و دایر کردن بار می گوید و این چنین است که بیم آن می رود که حرکت دومینوی ابتذال فرهنگی و هنری در دولت یازدهم ابعاد جدی تری به خود بگیرد و در آینده شاهد موجی عظیم تر از فیلم ها، رمان ها و قطعات موسیقی مبتذل آن هم با مجوز و حمایت رسمی دستگاه فرهنگی کشور باشیم.
نگاهی به عملکرد کارگزاران فرهنگی جریان دوم خرداد که با چراغ سبزهایی از این دست خواسته یا ناخواسته زمینه ی در اختیار گرفتن نبض شریان های فرهنگی کشور برای آنها فراهم می شود نشان می دهد که این جریان برای توسعه ی ولنگاری هنری و بی بند و باری دست به دامان فقه مجعول نیز خواهد شد.
پیام فضلی نژاد همکار دیروز نشریات دوم خردادی و پژوهشگر امروز موسسه کیهان در کتاب « شوالیه های ناتوی فرهنگی» بخشی از این پروژه را اینگونه افشا می کند: “سال ۱۳۷۸ هنگامی که دبیری سرویس گفتگوهای ویژه هفته نامه سینما را بر عهده داشتم، پروژه ی نوسازی مذهبی و سیاسی در سینمای ایران را پیگیری می کردم که عطاءلله مهاجرانی (وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی) از حامیان آن بود. در این پروژه با روحانیون بسیاری مانند آقایان آیات حسینعلی منتظری و یوسف صانعی ملاقات داشتم که آن دیدارها ناگفته های فراوانی دارد. طیف مشهور به فقهای اصلاح طلب در این ملاقات ها و گفت و گوها جواز بازی زن مسلمان در سینما را بدون داشتن حجاب شرعی صادر کردند”.
نمونه ای از کشف حجاب در سینمای ایران در زمان حاکمیت دوم خرداد – فیلم زندان زنان ( ۱۳۸۲)
سوالی که در این جا مطرح است این است که آیا ترویج و تائید خوانندگی و آوازخوانی زنان در عرصه ی موسیقی درآمدی بر حذف تدریجی دیگر حریم های شرعی در هنر از جمله حجاب در سینما نخواهد شد؟ آیا با ادامه ی چنین روندی نباید دوباره شاهد هنجارشکنی هایی چون جشنواره “ایران زمین” در مدیریت فرهنگی کشور باشیم؟
جشنواره ی فرهنگی هنری ایران زمین (۱۳۸۳)
صد البته این هشدار به آن معنا نیست که در سال های گذشته جریان اباحی گری در عرصه ی فرهنگ و هنر بیکار نشسته است؛ کما آن که حرکت خزنده ی آن مشهود و تاسف برانگیز بوده است. اما تفاوت در جهت گیری هاست، آن جا که جهت گیری مدیران فرهنگی کشور با جریان ولنگار فرهنگی و هنری هم راستا می شود باید بیشتر احساس خطر کرد.
سخنان تاریخی و هشدار دهنده ی “مجید مجیدی” در جشن صد سالگی سینما در سال ۱۳۷۹ اگرچه در باب اعتراض به گسترش روزافزون ابتذال در سینماست، اما یادآوری بخش هایی از آن پایان بخشی مناسب برای این نوشتار است، آن جا که این چنین گفت : “گوش بداریم که صدای پای ابتذال به راحتی به گوش می‌رسد… من نگران تکرار تاریخ هستم. می‌ترسم کار ذائقه سازی غلط ما به جایی برسد که دوباره بر اندیشمندان و هنرمندان سینماگر، همان رود که به خاطر داریم… آری، نشناختن زمان و گم کردن تاریخ دردی است که چه بسیار روشنفکران سرزمین ما به آن دچار شده‌اند”.
